یکی از نگرانی‌های رایج در مورد انجام کامپوزیت دندان این است که آیا این فرایند نیاز به تراشیدن دندان‌ها دارد یا خیر. بسیاری از افراد به‌دنبال روش‌های غیرتهاجمی و محافظه‌کارانه برای اصلاح فرم، رنگ و ظاهر دندان‌هایشان هستند و از تراش دندان برای کامپوزیت می‌ترسند. این نگرانی کاملاً منطقی است؛ چراکه تراش بیش‌ازحد دندان‌ها آن‌ها را ضعیف و حساس می‌کند؛ اما ما در کلینیک دندانپزشکی دکتر مهتری به شما اطمینان می‌دهیم این نگرانی بی‌مورد است؛ چراکه در اغلب موارد، کامپوزیت دندان بدون نیاز به تراش انجام می‌شود و تنها در شرایطی خاص ممکن است مقدار کمی از مینای دندان تراشیده شود. اگر شما هم به‌دنبال اصلاح فرم دندان‌ها و بهبود طرح لبخند خود هستید، پیشنهاد می‌کنیم در ادامه با ما همراه شوید تا در ارتباط با فرایند کامپوزیت دندان بدون تراش، اطلاعاتی کاربردی به شما بدهیم.
آیا برای کامپوزیت دندان را می‌تراشند؟
در اغلب موارد کامپوزیت دندان بدون تراش یا با حداقلی‌ترین میزان تراش انجام می‌شود و تنها در شرایطی که دندان‌ها نامرتب، دارای لکه‌های عمیق یا بیرون‌زده باشند، ممکن است مقدار کمی از مینای دندان تراشیده شود.
درچه مواردی برای کامپوزیت دندان را تراش می‌دهند؟
کامپوزیت ونیر یکی از محبوب‌ترین روش‌ها برای زیباسازی دندان‌ها محسوب می‌شود که در بسیاری از موارد بدون نیاز به تراش انجام می‌گیرد؛ اما در برخی شرایط امکان دارد دندانپزشک تشخیص بدهد تراش دندان برای کامپوزیت نیاز است تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود. مهم‌ترین دلایل تراش دندان برای کامپوزیت عبارت‌اند از:
وجود لکه های زیاد بر روی سطح دندان و زرد‌شدن آن
وجود لکه‌های شدید ناشی از مصرف زیاد چای، قهوه، سیگار و برخی از داروها می‌تواند باعث تغییر رنگ عمیق دندان و ایجاد لکه روی سطح آن شود. در برخی از موارد، رنگ دندان به حدی تغییر می‌کند که کامپوزیت به‌تنهایی نمی‌تواند آن را بپوشاند یا حتی در صورت پوشاندن میز ممکن است پس‌از مدتی رنگ اصلی دندان مجدداً از زیر کامپوزیت مشخص شود. به‌همین‌علت هم دندانپزشک لازم می‌بیند کمی سطح دندان را تراش بدهد تا هم چسبندگی کامپوزیت روی سطح دندان افزایش پیدا کند و هم رنگ آن کاملاً روی دندان بنشیند. با این میزان تراش، نتیجه نهایی طبیعی‌تر، زیباتر و بادوام‌تر خواهد بود.
نامرتب‌بودن و بهم ریختگی شدید دندان ها
با استفاده از کامپوزیت ونیر میتوان تا حدی مشکلات مربوط به نامرتبی دندان‌ها را برطرف کرد؛ اما اگر دندان‌ها بیش‌ازاندازه نامنظم باشند یا روی یکدیگر قرار گرفته باشند، پزشک تشخیص می‌دهد که بهتر است بخشی از مینای دندان تراش بخورد. این کار باعث ایجاد سطحی صاف و یکدست جهت چسباندن بهتر کامپوزیت می‌شود و نتیجه کار طبیعی‌تر خواهد بود.
شکل‌دادن به دندان‌های بلند یا بزرگ
بعضی از افراد به‌شکل طبیعی دندان‌های بزرگ، بلند یا نوک‌تیز دارند و این مسئله در زیبایی لبخندشان تأثیر منفی می‌گذارد. در این شرایط دندانپزشک تشخیص می‌دهد تراش دندان برای کامپوزیت مفید است و باید دندان‌ها را کمی کوتاه‌تر یا صاف‌تر کند. به‌این‌ترتیب پس‌از قرار‌دادن کامپوزیت، لبخند فرد به‌خصوص در دندان‌های جلویی زیباتر، طبیعی‌تر و جذاب‌تر خواهد بود.
بیرون زدگی حاد دندان ها
برخی از افراد یک یا چند دندانشان نسبت به بقیه جلوتر قرار گرفته است و یقیناً این موضوع بر ظاهر کلی لبخند تأثیر می‌گذارد. اگر بیرون‌زدگی خفیف باشد، پزشک می‌تواند آن را با کامپوزیت اصلاح کند؛ اما در مواردی که دندان بیش‌ازاندازه جلو آمده است و اصطلاحاً بیرون‌زدگی حاد دارد، لازم خواهد بود مقداری از مینای دندان تراشیده شود تا کامپوزیت کاملاً روی آن بچسبد و ظاهرش طبیعی‌تر شود. همچنین این کار باعث جلوگیری از ضخیم‌شدن بیش‌ازحد لایه کامپوزیت خواهد شد.
ردیف‌کردن دندان ها
گاهی اوقات دندان‌ها به‌علت تفاوت در اندازه یا شکلشان، ظاهر نامرتبی پیدا می‌کنند و آنطور که باید، روی هم ردیف نمی‌شوند؛ مثلاً ممکن است برخی از دندان‌ها کمی کوتاه‌تر یا بلندتر از بقیه باشند یا به هر دلیلی در یک راستا قرار نگرفته باشند. در چنین شرایطی دندانپزشک دندان‌های بلندتر را کمی تراش می‌دهد تا پس‌از قرار گرفتن کامپوزیت، دندان‌ها یکدست شوند. این کار باعث زیبایی لبخند و طبیعی‌تر‌شدن ظاهر کلی دندان‌ها می‌شود.
کدام دندان‌ها برای کامپوزیت تراش داده می‌شوند؟
در مواردی که پزشک تصمیم به تراش دندان برای کامپوزیت می‌گیرد، میزان و نوع تراش کاملاً بستگی به موقعیت و نوع دندان خواهد داشت. تراش دندان‌های جلو و نیش در موقعیت‌های مختلفی انجام می‌شود که هر یک را به تفکیک بررسی می‌کنیم:
تراشیدن دندان جلو
دندان‌های جلویی نقش بسیار مهمی در طرح لبخند و زیبایی صورت دارند و کامپوزیت‌ها عموماً برای اصلاح فرم، اندازه یا رنگ دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. به‌طورکلی در بیشتر موارد، انجام کامپوزیت بر روی دندان‌های جلویی نیاز زیادی به تراش ندارد؛ اما در برخی از شرایط ممکن است تراش‌دادن دندان جلویی ضروری باشد. مهم‌ترین علل تراش دندان جلویی برای انجام کامپوزیت رفع بیرون‌زدگی حاد، برطرف‌کردن نامنظمی‌های جزئی و اصلاح تغییر رنگ شدید خواهد بود.
تراشیدن دندان نیش
دندان‌های نیش نقش بسیار ویژه‌ای در ساختار فک و عمل بلع و جویدن غذا دارند. این دندان‌ها عموماً نوک تیز و برجسته‌ای دارند و ممکن است در برخی از افراد تیز‌بودن دندان‌های نیش بیش‌ازاندازه باشد. در مواردی مانند کاهش تیزی دندان‌های نیش، رفع بیرون‌زدگی حاد و اصلاح فرم دندان‌ها ممکن است پزشک تشخیص بدهد که تراش مختصری برای دندان‌های نیش لازم است.
تفاوت تراش دندان در لمینت و کامپوزیت چیست؟
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های لمینت‌های سرامیکی و کامپوزیت‌های ونیر میزان تراش‌دادن دندان‌ها است. در حقیقت تراش دندان‌ها در هر دوی این تکنیک‌ها جهت اصلاح رنگ، فرم و ظاهر دندان‌ها انجام می‌شود؛ اما تفاوت‌هایی نیز دارد:
- در لمینت سرامیکی میزان تراش معمولاً بین ۰.۳ تا ۰.۷ میلی‌متر از مینای دندان است تا فضایی کافی و مناسب جهت قرارگیری روکش‌های لمینت ایجاد شود. البته لازم است بدانید این میزان تراش با توجه به شرایط بیمار و ضخامت لمینت‌ها ممکن است بیشتر یا کمتر شود. فراموش نکنید که به‌دلیل تراش بیشتر مینای دندان در این روش، اگر بیمار بخواهد لمینت را بردارد، نمی‌تواند به حالت اولیه باز گرداند و دندان‌ها نیاز به جایگزین خواهند داشت. همچنین تراش بیشتر دندان‌ها، حساسیت آن را نیز افزایش می‌دهد.
- اغلب موارد کامپوزیت ونیر بدون نیاز به تراش‌دادن دندان‌ها انجام می‌شود؛ اما در شرایطی که دندان بیمار نامرتب باشد، بیرون‌زدگی یا نیاز به اصلاح رنگ داشته باشد ممکن است با تشخیص پزشک، مینای دندان مقدار کمی (در حد ۰.۱ تا ۰.۳ میلی‌متر است و فقط روی لایه مینای دندان) تراش بخورد. در صورت نیاز هم برخلاف روش لمینت میتوان روکش را برداشت یا دندان را ترمیم کرد، بدون اینکه آسیبی به دندان وارد شود.
آیا تراشیده‌شدن دندان برای ونیر کامپوزیت درد دارد؟
در اغلب موارد، تراش دندان برای کامپوزیت درد خاصی ندارد یا با حداقل میزان درد همراه است. البته توجه داشته باشید این موضوع به چند فاکتور مهم دیگر از جمله میزان تراش، حساسیت دندان‌ها و مهارت دندانپزشک نیز وابسته خواهد بود. این درد به‌قدری کم است که در بیشتر موارد انجام کامپوزیت بدون نیاز به بی‌حسی خواهد بود؛ چراکه تراش به عصب دندان نمی‌رسد.
آیا پس‌از تراش دندان میتوان کامپوزیت را برداشت؟
بله، کامپوزیت ونیر برخلاف لمینت برگشت‌پذیر است و میتوان آن را برداشت یا تعویض کرد و این یکی از مزایای اصلی کامپوزیت نسبت به لمینت سرامیکی این محسوب می‌شود. توجه داشته باشید که کامپوزیت به‌شکل لایه‌ای بر روی دندان قرار می‌گیرد و با مواد باندینگ به دندان متصل می‌شود؛ بنابراین در صورت نیاز، دندانپزشک با ابزار مخصوص می‌تواند روکش کامپوزیت را تراش بدهد و بدون وارد‌کردن آسیب به دندان، آن را حذف کند. حال اگر اگر تراش دندان سطحی باشد، پس‌از برداشتن کامپوزیت دندان به حالت اولیه خود باز خواهد گشت؛ اما اگر به هر دلیلی در موارد نادر تراش عمیق‌تر شده باشد، دندان بیمار کمی حساس‌تر خواهد شد و گاهی نیاز به جایگزینی مجدد روکش کامپوزیت خواهد داشت. پس‌از برداشتن کامپوزیت میتوان دندان را با مواد جدید جایگزین یا در صورت نیاز، سطح آن را با پولیش ترمیم کرد.
مراحل کامپوزیت کردن
کامپوزیت دندان یک روش کاملاً غیرتهاجمی و سریع برای زیبایی دندان‌ها و اصلاح طرح لبخند است که معمولاً با نظر پزشک در یک جلسه یا نهایتاً دو جلسه انجام می‌شود. مراحل کامپوزیت دندان عبارت‌اند از:
معاینه دندان‌ها
ابتدای جلسه درمانی، دندانپزشک باید وضعیت دندان‌های بیمار را بررسی کند تا مطمئن شود شرایط فرد مناسب برای انجام کامپوزیت است. در این مرحله اگر دندانپزشک تشخیص بدهد مشکلاتی مانند پوسیدگی سطحی و عمیق یا بیماری لثه وجود دارد، ابتدا این مشکل باید برطرف شود.
آماده‌سازی دندان
در اغلب موارد، کامپوزیت بدون تراش انجام می‌شود و درصورتی‌که دندان دارای شرایطی خاص مانند تغییر رنگ شدید، بیرون‌زدگی، بهم‌ریختگی و … باشد ممکن است مقدار کمی از مینای دندان تراش بخورد تا کامپوزیت کاملاً روی آن بنشیند.
باندینگ دندان
برای چسباندن روکش‌های کامپوزیت در این مرحله ابتدا دندان‌ها با ماده‌ای به نام اسید اچ آماده می‌شوند تا یک نوع چسب دندان مخصوص به نام باندینگ روی سطح آن قرار بگیرد و کامپوزیت به آن متصل شود.
قرار‌دادن کامپوزیت
کامپوزیت‌ها به شکل لایه‌لایه بر روی دندان قرار می‌گیرند و با توجه به فرم سایر دندان‌ها، فرم‌دهی می‌شوند. دندانپزشک به کمک ابزارهای مخصوص این فرم را به ماده می‌دهد تا شکل نهایی دندان طبیعی به نظر برسد.
سفت‌کردن کامپوزیت و پالیش نهایی
در مرحله آخر، روکش‌های کامپوزیت باید با استفاده از نور آبی مخصوص یا همان لیزر LED سفت شوند تا روی دندان ثابت باقی بمانند. سپس سطح کامپوزیت باید پولیش شود تا ظاهری طبیعی، صاف و براق پیدا کند.
سخن پایانی
انجام کامپوزیت دندان گزینه‌ای بسیار ایدئال و اقتصادی برای افرادی است که به‌دنبال بهبود ظاهر دندان‌ها و طرح لبخند خود هستند، بدون اینکه آسیبی به دندان‌ها وارد شود. این تکنیک درمانی در کلینیک دکتر مهتری با تجهیزات بسیار پیشرفته و به کمک مهارت بالای دندانپزشک انجام می‌شود تا بهترین و طبیعی‌ترین نتیجه به دست بیاید. در بیشتر موارد درمان بدون تراش دندان برای کامپوزیت انجام می‌گیرد و نگرانی از بابت این مسئله وجود نخواهد داشت. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با دندانپزشکان متخصص این کلینیک مشورت کنید تا بهترین نتیجه را از روند درمان خود بگیرید.
